W dobie cyfryzacji dostęp do informacji online stał się niezbędny w każdej dziedzinie życia – w tym w ochronie zdrowia. Pacjenci coraz częściej korzystają z internetowych rejestracji, e-porad czy cyfrowych dokumentacji medycznych. Dlatego dostępność cyfrowa stron internetowych i aplikacji placówek medycznych nie jest jedynie dobrą praktyką, ale wymogiem prawnym. Wyjaśniamy, jakie przepisy obligują podmioty medyczne do dostosowania swoich narzędzi cyfrowych do standardów WCAG oraz jakie konsekwencje grożą za ich ignorowanie.

Dostępność cyfrowa w świetle prawa — WCAG 2.1

1. Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych

Od 2019 roku w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej, która implementuje unijną dyrektywę w sprawie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Zgodnie z nią:

• Placówki medyczne finansowane ze środków publicznych (szpitale, przychodnie, NFZ) mają obowiązek zapewnić swoim stronom i aplikacjom zgodność z wytycznymi WCAG 2.1 na poziomie AA.

• Podmioty prywatne, które świadczą usługi w ramach kontraktu z NFZ lub realizują zadania publiczne, również mogą podlegać tym wymogom.

2. Konstytucja RP i Konwencja ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami

Art. 32 Konstytucji RP gwarantuje równość wobec prawa, a art. 69 zobowiązuje władze publiczne do zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami pełnego udziału w życiu społecznym. Ponadto Polska ratyfikowała Konwencję ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, która w art. 9 wyraźnie wskazuje na konieczność eliminowania barier cyfrowych.

3. Kodeks karny i ryzyko dyskryminacji

Niezapewnienie dostępności cyfrowej może zostać uznane za dyskryminację osób z niepełnosprawnościami (art. 138a Kodeksu karnego). W skrajnych przypadkach może to prowadzić do postępowań sądowych i kar finansowych.

Jakie ryzyka wiążą się z brakiem dostępności cyfrowej WCAG?

1. Sankcje finansowe i administracyjne

• Kary nakładane przez Prezesa Urzędu Cyfryzacji – za brak deklaracji dostępności lub rażące naruszenia.

• Utrata dofinansowań – niektóre projekty unijne wymagają potwierdzenia zgodności z WCAG.

• Odmowa rozliczenia kontraktów z NFZ – jeśli dostępność nie jest zapewniona, mogą pojawić się problemy z rozliczeniem usług.

2. Utrata pacjentów i zaufania

• Osoby z niepełnosprawnościami (niewidome, głuche, z ograniczeniami ruchowymi) mogą mieć problem z zapisaniem się na wizytę lub dostępem do informacji medycznych.

• Rosnąca świadomość społeczna – pacjenci coraz częściej zwracają uwagę na dostępność i wybierają placówki, które ją zapewniają.

3. Problemy prawne i wizerunkowe

• Skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich lub organizacji pozarządowych.

• Negatywne opinie w mediach i social mediach, co może zaszkodzić reputacji placówki.

Jak zapewnić zgodność z WCAG?

1. Przeprowadź audyt dostępności – sprawdź, czy Twoja strona spełnia wymogi WCAG 2.1 AA.

2. Wprowadź niezbędne poprawki – np. alternatywne opisy zdjęć, czytelne kontrasty, możliwość nawigacji klawiaturą.

3. Szkol zespół – osoby odpowiedzialne za treści online powinny znać zasady dostępności.

4. Dodaj deklarację dostępności – wymóg ustawowy, który informuje użytkowników o poziomie dostosowania placówki medycznej.

WCAG 2.1 — obowiązek prawny i etyczny

Dostępność cyfrowa w placówkach medycznych to nie tylko kwestia wygody, ale obowiązek prawny i etyczny. Niedostosowanie się do wymogów WCAG może prowadzić do sankcji finansowych, utraty pacjentów i problemów wizerunkowych. Warto działać proaktywnie, aby zapewnić równe traktowanie wszystkim użytkownikom, a przy tym uniknąć konsekwencji prawnych.